Kurt

[Φ kaan_bebeto]

özellikleri

 

Kurt, ilk bakışta büyük bir köpeğe benzer. Daha yakından incelendiğinde vücudunun köpekten daha uzun, göğsünün daha yüksek ve daha ince olduğu görülür. Kurtların kafası büyük, kulakları kısa, püsküllü kuyrukları vücutlarının üçte biri uzunluktadır. Renkleri alt türlerine göre yöresel olarak değişir, beyaz, krem rengi, sarımsı, kızıl, gri ve siyah olabilir.

 

Avrupa'nın ve Asya'nın fazla sıcak olmayan bölgelerinde bozkurtlar çoğunluktadır. Daha kuzeye gidildiğinde siyah ve beyaz renkli kurtlara rastlanır.

 

Kurtların boyutları da yöresel olarak değişir:

 

En büyük kurtlar Letonya, Beyaz Rusya, Alaska ve Kanada'da görülür, 160 cm vücut uzunluğuna (+ 52 cm kuyruk) ve ayakta dururken 80 cm boya erişirler. Bu kurtlar 80 kg ağırlığa kadar ulaşabilir.

En küçük kurtlar Ortadoğuda ve Arap Yarımadasında bulunur, ancak 80 cm vücut uzunluğuna (+ 29 cm kuyruk) ve 20 kg ağırlığa ulaşırlar.

 

 

 

Köpek ile kurt arasındaki farklar

 

Genelde kurtları köpeklerden ayırt etmek mümkündür, ama bazen bir türün kurt olduğunu tespit etmek çok zor olabilir.

 

Kurtlar kuyruklarını çoğu zaman yatay ya da hafif dik tutarlar ama köpeklerin kuyrukları çoğu zaman dik ya da kıvrık durur.

Özellikle kafatasları çok farklıdır: Göz yüksekliği, kulak içi, Praesphenoid, Basis vomerus, Fissura petrobasialis, çene ve kesicı dişler kurtlarda ve köpeklerde birbirinden farklıdır.

Kurtlar senede bir kez yavru yapar, köpekler ise çoğunlukla iki kez yavrular.

Bir ayak izinin kurda mı yoksa köpeğe mi ait olduğu, izlerin sayısı ile tespit edilebilir. Kurtlar arka ayakları ile ön ayaklarının bastığı noktaya basarlar. Hatta birden fazla kurt birlikte yürüdüğünde arka arkaya gidip öndekinin izlerine basarlar. Böylece izlerin tek bir kurda ait olduğu zannedilebilir. Köpekler ise arka ayaklarıyla ön ayaklarının bastığı noktanın arasına basarlar.

 

 

 

Dağılımı

 

İnsanlar tarım ve sürü hayvancılığını geliştirmeden evvel, kurt, dünyanın en yaygın yırtıcı hayvanıydı. Tüm Avrasya'da, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika'da yaygındı. Ancak özellikle Batı Avrupa gibi yoğun yerleşim olan gelişmiş ülkelerde insanlarca soyu tüketildi. Günümüzde Doğu Avrupa, Balkan yarımadası, Kanada, Sibirya, Moğolistan ve İran'da kurtların bulunduğu büyük bölgelere rastlanır. Bunların dışında sadece, yalıtılmış (bazen 100'den az hayvan bulunan) ufak bölgeler bulunur.

 

Çok iyi uyum sağlayabilen bir hayvan olan kurt, kuzey kutbunun buz çöllerinden, Orta Asya'nın ve Kuzey Amerika'nın kum çöllerine kadar farklı habitatlarda yaşayabilir. Çoğu kurt, bozkırlarda ve ormanlarda yaşar. Erken çağlardan beri insanların sahip çıktığı açık alanlardan ormanlara kaçması yüzünden bir orman hayvanı olarak tanınmıştır.

 

 

Davranışlar, sosyal yaşam

 

 

Ara sıra yalnız gezen kurtlara rastlanırsa da, genellikle bir sürüye bağlı olarak yaşarlar. Bir kurt sürüsü, anne, baba ve yavrularından oluşan bir ailedir. Kurtlar, ev köpeklerinden daha geç, ancak iki yaşında üreyebilir, bu nedenle iki yaşını dolduruncaya kadar ailelerinin yanında kalırlar. Bir önceki senenin yavruları kendilerinden küçük kardeşlerine bakarak ebeveynlere yardımcı olur. Anne ve baba, çocuklarına karşı daima serttir, bu yüzden sürünün içindeki hiyerarşi bellidir ve kimse otoriteyi sarsmaya cesaret etmez. Akraba olan iki kurdun çiftleşmesi (ensest) hiç görülmemiştir. Kurtlar çiftleşmek için yabancı bir kurt bulamazlarsa ömür boyu çiftleşmezler.

 

Bazı eski kitaplarda bir kurt sürüsünün yapısı şöyle tarif edilir:

 

".. Sürünün başı alfa çiftidir ve onların dışında hiçbir üye çiftleşip yavru yapamaz. Sürünün içinde her üyenin farklı statüsü vardır. Sürünün içinde en son sırada, herkesin sataştığı bir "Kara koyun" vardır. Ara sıra kurtlardan birisi alfa üyelerine baş kaldırır ve kendi statüsünü yükseltmek için onunla dövüşür." [kaynak belirtilmeli]

Akraba olmayan kurtların bilimsel araştırmalar için bir araya kapatılarak izlenmesi sonucu ortaya konulan bu bilgiler doğadaki gerçekleri yansıtmaz. Bu şekilde bir araya getirilen yabancı kurtlar neredeyse her gün dövüşür.

 

Gebelik yaklaşık 60 gün sürer. Genellikle 3 ila 6 (en az 1, en fazla 14) yavru doğar

 

 

Beslenme

 

Kurtlar en çok otobur memeliler ile beslenir, ama daha iyi bir şey bulamayınca kemirgenler ve kuşlar gibi küçük hayvanları da avlarlar. Gıdanın kıt olduğu zamanlarda leş bile yiyebilirler. Diğer bazı yırtıcı etoburlar gibi vitamin ihtiyaçlarını sadece otobur hayvanların mide içeriği ile gidermezler, kendileri de ara sıra böğürtlen ve diğer yabani meyveleri yerler. Ayrıca yavru kurtlar böcek de yer.

 

Evcilleştirilmesi

 

 

Belgeler, 14.000 yıl evvel, kurtların insan çöplerini yiyerek onlara yaklaşması ve insanların kurtların kabiliyetlerinden faydalanma isteği ile ilk köpeklerin evrildiğini gösterir. Ama günümüzdeki moleküler genetik araştırmaların sonucunda ev köpeklerinin çok daha erken, 100.000 yıl evvel kurtlardan koptuğu tespit edilmiştir.

[Φ kaan_bebeto]

[Misafir CYRANO]

Oldukça zor şartlara bile dayanma gücüne sahip bu hayvanlar. Sadece fiziksel özellikleriyle değil. Sosyal yapılarıylada zor şartları atlatma yeteneğine sahiptirler.

 

Sibirya kurtları küçük kemirgenler dışında av hayvanının kalmadığı kışın ortalarında kendilerine büyük ünü getiren danslarını yaparlar.

 

Erkek kurtlar bir bölgede toplanır. Gönüllü olan erkekler bir çember oluşturacak şekilde dizilirler ve ardından o çemberin ekseninde koşmaya başlarlar bazen günlerce sürer bu dans. İlk düşen kurdu diğerleri parçalar ve yerler. Ardından dans devam eder. Dansa katılmayan kurtların bu yemekten faydalanmasına izin vermezler. Bu dans, dansa katılıp sağ kalan bütün erkek kurtlar doyana kadar devam eder.

 

Dans bittiğinde, dansa katılan kurtlardan bir kısmı düşmüş ve parçalarak yenmiş. Bedeniyle diğer kurtların sağ kalmasını sağlamış olur. Böylece en güçlü ve sağlıklı kurtlar hayatta kalır.

 

Dünyada, siyaset ve iş hayatındaki bir yasa "kurt dansı" ifadesiyle anlatılır. Ve gerçekten birebir örtüşmektedir.

 

Kurtların evcilleştirilmesi ve bunun sonucu evrimleşemsiyle oluşan köpeklerin insanlarla olan ilişkileri ve davranışlarındada Kurtların sosyal hayatının izleri vardır. Köpeklerin insanlara olan sadakati. İnsanları sürünün alfa erkeği olarak algılamaları ve kurt sürüsünden gelen genlerine işleyen hiyerarşi güdüsüne sahip olmalarındandır. Bir insan köpeğini çok kötü bir şekilde dövse bile, köpek yine ona sadık kalmaya devam eder. İtaat eder.

 

Ha keza bir çok köpek türünün sahibinin çocuklarına olan ilgiside Kurt sürülerinde yavru kurtların tüm sürü tarafından özenle korunması ve kollanmasından gelir.

 

Köpeklerin iyi birer bekçi olmaları, evleri, iş yerlerini, çiftlikleri korumaları. Kurtların bölgelerini yabancılara karşı koruma güdülerinden gelir.

 

Kurtlar evcilleştirildikleri günden beri insanlara en yakın hayvanlar olmuşlardır.

 

Köpekler atalarının bir çok üstün özelliğini halen taşısalarda. Vahşi yaşamdan koptuktan sonra atalarının en güçlü yetisi olan üstün görme özelliklerini kaybetmişlerdir.